تاریخچه خاندان عامری

طبق روایتهای رایج در زمانهای مختلف ، این افراد همگی حکایت زیر را دقیقا نقل کرده اند

طبق روایتهای رایج در زمانهای مختلف ، این افراد [۱ ] ، [۲ ] ، [۳ ] همگی حکایت زیر را دقیقا نقل کرده اند

سه برادر به نامهای ناصر ، نصار و منصور از عربستان به سوی ایران کوچ کردند

. ایل منصور به سوی کاشان رفت

. ایل ناصر به سوی کرمان رفت

. ایل نصار به سوی خوزستان رفت

منابع و مأخذ:

تاریخچه خاندان عامری

طایفۀ بزرگ و قدیمی عرب ایران، از طوایف مناطق کویری و شهرها و روستاهای اطراف کویر. اعراب عامری عمدتاً در شاهرود، نایین، اردستان، بم و کرمان، خور و بیابانک و جندق و برخی نواحی کویری ایران سکونت دارند و گروه‌هایی از عامریان نیز در شهرهای قم، کاشان، سمنان و دامغان ساکن شده‌اند. تبار قومی و زمان ورود عامریان به ایران نامعلوم است و نشانه‌ای که بیانگر تعلق این مردم به گروه بنی‌عامر بن صعصعه باشد در دست نیست. با این همه، گمان می‌رود که اینان در قرون اول اسلامی وارد ایران شده باشند. میرزا علی عرب عامری در ۱۰۰۶ق ضمن جنگ با ازبکان در حدود خراسان کشته شد. میرشمشیرخان عامری در آغاز سلطنت شاه‌سلطان‌حسین صفوی، ظاهراً حاکم بخشی از منطقۀ نایین (احتمالاً اردستان) بوده و در جنگ با مهاجمان بلوچ که تا سیاه‌کوه گرمسار پیش آمده بودند، شرکت داشته است. میررفیع‌خان عامری، حاکم ناحیۀ بیابانک، در اوایل سلطنت کریم‌خان زند برای مدتی یزد را تصرف کرد. فرزندش اسماعیل‌خان عامری به خدمت دولت زندیه درآمد و در پادشاهی جعفرخان زند با محمدحسن‌خان عامری، حاکم جندق، و میرمحمدخان عرب زنگویی، حاکم طبس، متحد شد و به جنگ با جعفرخان زند برخاست. اینان بعدها به قاجاریان پیوستند. حکومت اردستان تا انقراض قاجاریه با خوانین عامری بود. حکومت بسطام، شاه‌کوه و شاهرود در اواخر دولت کریم‌خان زند در دست آقاسی‌خان عامری بود. آقامحمدخان قاجار پس از غلبه بر ذوالفقارخان عامری، حکومت بسطام و شاهرود را از دست خوانین عامری خارج کرد.

منابع و مأخذ:

دانشنامه دانش‌گستر: نام دانشنامه‌ای ۱۸ جلدی است که توسط موسسۀ علمی- فرهنگی دانش گستر تدوین شده است

نخستین رئیس قبیله عامـری

منصور را نخستین رئیس قبیله عامـری می دانستند که در قرون گذشته از عربستان به ایران آمده و در کنار کویر نمک که دست به چراگاههای بیابانی داشت سکونت گزیده تا خیل و حشم قبیله از حیث مرتع در مضیغه نباشد

ایل عامری به مناسبت شغل جدید خود در موطن تازه خود به نظم و طرق و حفظ کاروانیان پرداختند و دسته های کوچکی از آنان به جانب کرمان و خراسان کوچیدند و گروهی به عنوان (شیبانی) در کاشان و دیگر نقاط اقامت گزیدند

ایل عامری نه تنها بطرف شرق و جنوب شرقی کوچیدند بلکه دسته ای از راه کویر کاشان بطرف سمنان رفته و آنجا را وطن خود قرار دادند

برجسته ترین مرد قبیله امیر منصور عامری شخصی است بنام امیر اسمعیل عرب عامری . پس از آنکه کریم خان زند قسمتی از ایران را تحت فرمان و نفوذ درآورد آقامحمدخان را محترمانه تحت نظر قرار گرفت و امیر اسمعیل عرب عامری اردستانی هم پالکی او بود و بعد از آنکه وکیل الرعایا مـرد آقامحمدخان و امیر عامری با هم از شکارگاه فرار کردند و به سمت اصفهان آمدند و در مهیار اصفهان این دو زندانی با قول و قرارهایی از هم جدا شدند و با جمع آوری سپاه علیه خاندان زند به فعالیت پرداختند . با قتل خان زند کار حکومت خان قاجار یکسره شد و امیر عامری چند بار به آقامحمدخان مراجعه و خواستار ایالت و شرکت در حکومت شد . اما خان قاجار جوابی به امیر عامری نداد

شعبه دیگری از اعراب عامری که در مزدآباد و دههای نزدیک سکونت داشتند رئیسی داشتند ابوطالب نام که می کوشید پسر خود محمد تقی را به دستگاه دولت قاجار نزدیک سازد و برای او لقب خانی بگیرد

محمد تقی خان بر بازمانده قبیله عامری اردستان ریاست یافت

دو پسر داشت محمدعلی و مصطفی قلیخان

مصطفی قلیخان مردی دانا و فعال و با اراده و سیاستمدار بود و در دوره سلطنت ناصرالدین شاه از تقرب به دستگاه پادشاهی مسامحه نمی ورزید

مصطفی قلیخان به یاری همسر خود ( از احفاد میرزاعلی بیک و محمد اسماعیل خان اولین خانهای قبیله عامری بودند) که زنی دانا و مدبر بود به تامین این پیشرفت ها موفق گردید و به لقب سهام السلطنه و منصب سرتیپی جماره سواران عرب عامری مفتخر شد

یکی از پسران او به نام میرزا حسین خان (ملقب به سهام السطنه عرب) جانشین پدرش شد که او نیز دارای دو پسر بود به نامهای ابراهیم خلیل خان عامری و امیراسداله خان عامری و همسر او بنام خانم معزالسلطنه که با مظفرالدین شاه قاجار رفت و آمد زیادی داشته اند و خانه تاریخی عامریها در مالکیت معزالسلطنه بوده که این خانه توسط مادر معزالسلطنه به داماد و دخترش هدیه داده شد بود .

ابراهیم خلیل خان دارای یک همسر بنام طومان و سه فرزند دختر به نامهای ایراندخت ، پرویندخت و خورشید کلاه بوده است . ابراهیم خلیل خان عامری در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی از کاشان به تهران عزیمت کرده و بعد از سه سال در ســوم اردی بهشت سال۱۳۲۷ در خانه شخصی خود در دروازه شمیران دار فانی را وداع کرد

خاندان عامری باوجود خوی خانی به واسطه سخاوت وادب پیوسته مورد احترام بودند

منابع و مأخذ:

اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان

رضاشاه وقتی در ۱۳۰۹ش/ ۱۹۳۰م از طریق مشهد و طبس و زاهدان و کهنوج خود را افتان و خیزان از میان ریگها به محمدآباد ریگان در نرماشیر رساند و در آنجا متوجه شد که غلامحسین خان سردار مجلل در باغی بزرگ پر از درختهای مرکبات و خرما، با یک تنگ بلور به‌ْ لیمو منتظرش ایستاده، فریاد زد: ـ غلامحسین خان، در میان جهنم، بهشتی ساخته‌ای! و سردار مجلل جواب داد: ـ قربان پیشکش. شاه گفت: نه، این حق این بچه است که کنار تو ایستاده است. و آن بچه، امان‌الله خان عامری پسرش بود که از رجال ثروتمند کرمان به شمار می‌رفت و تا مدتها بعد از انقلاب نیز زنده بود

منابع و مأخذ:

مرحوم استاد عبدالعلی ادیب برومند

شاعر و عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران